Wraz z dniem 1 października b.r. (2018) wchodzi w życie nowe rozporządzenie o podziale dyscyplin naukowych. Na liście nie znajdziemy m.in. astronomii. Wyodrębnione zostały natomiast: dyscypliny nauki o bezpieczeństwie w dziedzinie nauk społecznych; dziedziny nauk teologicznych oraz dziedziny sztuki i dyscyplin artystycznych.
O co chodzi?
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego opublikowało na łamach swojej strony nowy podział dyscyplin naukowych. Niestety nie ma w niej miejsca dla najstarszej historycznie oraz jednej z czołowych w naszym kraju dziedziny nauk o Ziemi, jaką jest astronomia. Pomysłodawcy nowej ustawy włączyli ją w poczet „nauk fizycznych” obok fizyki i biofizyki.. Tą dość zaskakującą decyzję ministerstwo tłumaczy m.in. tym, że obejmuje (ona) wąski zakres tematyczny, a ponadto reprezentuje ją stosunkowo niewielka liczba pracowników uczelni, instytutów naukowych Polskiej Akademii Nauk i instytutów badawczych, posiadających co najmniej stopień naukowy doktora.
Polskie Towarzystwo Astronomiczne bierze w obronę swoją dyscyplinę podkreślając, że według danych ze światowego serwisu Web of Science poziom cytowalności prac naukowych polskich astronomów jest o ok. 25% wyższy od średniego poziomu światowego. Jednocześnie dodają, że jest to jedyna dyscyplina w Polsce, która lokuje się tak wysoko w światowych rankingach.
Co oznacza w praktyce „wrzucenie” astronomii do jednego worka z fizyką?
Polska nauka straci na tej decyzji i to sporo. PTA wyjaśnia, że przede wszystkim stracimy szanse na prestiżowe granty, co z pewnością wpłynie na zahamowanie rozwoju astronomii. Astronomowie podkreślają, że badania astronomiczne zaliczane są w poczet najważniejszych wśród badań dotyczących historii, teraźniejszości i przyszłości Ziemi. Po drugie brak astronomii jako odrębnej dyscypliny spowoduje, że nie będzie doktoratów z tej dyscypliny (a tylko z nauk fizycznych). To także fizycy będą oceniali wnioski i ich poprawność w nieznanej sobie bliżej dyscyplinie. Brak wyraźnego wyodrębnienia astronomii oraz perspektyw związanych z zaistnieniem w niej oraz dalszym rozwojem tej dziedziny w efekcie zniechęci też młodych ludzi do tej tematyki.
Jeśli nie zgadzacie się z decyzją dotyczącą likwidacji astronomii, możecie oddać swój głos poparcia dla Polskiego Towarzystwa Astronomicznego pod adresem: https://www.pta.edu.pl/petycja/
źródło: wyborcza.pl; nauka.gov.pl
