Testy DNA najbardziej kojarzą nam się z określeniem stopnia pokrewieństwa. Ale zawarte są w nich także cenne informacje dotyczące naszego stanu zdrowia. Czego możemy się z nich dowiedzieć?
Nowomoda na testy DNA
Badania genetyczne stają się obecnie coraz popularniejsze i wykorzystywane już nie tylko po to, by wykluczyć ryzyko wystąpienia u nas różnych groźnych chorób. Sięgamy po nie po to, aby dowiedzieć się skąd pochodzimy, bądź … jaki rodzaj ćwiczeń będzie dla nas najbardziej efektywny. Za popularnością testów DNA przemawia fakt, że są one najbardziej dokładne. Poza tym przybywa firm, które świadczą tego typu usługi i to za dość niewielkie pieniądze.
Wskazania medyczne do badań genetycznych
Odczytanie informacji na tematy związane z naszym zdrowiem z kodu DNA to dzisiaj kwestia zaledwie kilku tygodni. Materiałem potrzebnym do przeprowadzenia badań jest ślina lub krew pacjenta. Jakie badania genetyczne wykonuje się najczęściej i z jakich wskazań?
Badania genetyczne ( test PAAP-A)
Dzięki nim lekarze oceniają ryzyko pojawienia się wad genetycznych u płodu. Zalecane są one głównie u kobiet po 35. roku życia. Badanie jest nieinwazyjne, a materiał stanowi krew matki oraz niewielkie ilości DNA nienarodzonego jeszcze dziecka.
Badania nutrigenomiczne
Dostarczają one informacji dotyczących najbardziej optymalnego sposobu żywienia. Analizie poddawane są geny związane z metabolizmem węglowodanów, witamin i tłuszczów. Zawierają też informacje o predyspozycjach do otyłości, nadwrażliwości i nietolerancji pokarmowej.
Badania diagnostyczne
Wykonuje się je w celu wykrycia chorób genetycznych u dzieci, takich jak: zespół Marfana, dystrofia mięśniowa Duchenne’a czy zespół Retta. Stosuje się je również w przypadku eliminacji lub potwierdzenia nietolerancji laktozy czy celiakii.
Badania farmakogenomiczne
Są one przeprowadzane m.in. w przypadku osób, które przyjmują leki na obniżenie krzepliwości krwi czy obniżające ciśnienie tętnicze. Pozwalają precyzyjnie dopasować dawkę leku.
Badania na nosicielstwo
Pozwalają odpowiednio wcześnie wykryć mutacje odpowiedzialne za choroby dziedziczne takie, jak: fenyloketonuria, mukowiscydoza czy galaktozemia.
Badania prognostyczne
Mają na celu wykrycie w DNA mutacji odpowiedzialnych za choroby nowotworowe. W ten sposób eliminuje się też schorzenia serca oraz zaburzenia hormonalne. Testy te wykonywane są u osób, które jeszcze nie wykazują objawów zachorowania, ale w ich rodzinie wystąpiły już wcześniej te schorzenia. Istnieje bowiem duże ryzyko, że pacjent odziedziczył związaną z nimi mutację genetyczną.
***
Jak zatem widzimy geny potrafią dostarczyć wielu ważnych informacji dotyczących naszego stanu zdrowia. Łatwodostępność testów DNA, jak i sposobów analizy uzyskanych wyników niosą jednak ze sobą pewne zagrożenie. Chodzi tu o nadinterpretację wyników oraz zbyt pochopne działania. Eksperci ostrzegają, że takie lekkomyślne podejście do badań genetycznych może zamienić nas w prekonwalescentów czyli osoby, które będą żyły w cieniu nieistniejącej jeszcze choroby. Warto mieć tą przestrogę na uwadze zanim udamy się na test DNA…
źródło: Fokus 11/2017
grafika: pixabay.com