Z Ewą Guzowską – psycholog, psychoterapeuta, coach – rozmawia Marta Jacukiewicz
Pani Ewo, zwykle to, co nieznane – bardziej fascynuje, ale i bardziej przeraża. Jednak najgorsze decyzje to chyba takie, kiedy stoimy w miejscu i przestajemy się rozwijać?
W życiu wszystko się zmienia. Nie mamy wpływu na to, by coś zatrzymać – a to zmusza nas do tego, by nie stać w miejscu. Naprawdę nie możemy stać miejscu, nawet jeśli byśmy bardzo chcieli, bo życie wymusza na nas różne zmiany, decyzje, ruchy. Wszystko podlega ciągłej zmianie i ta zmiana staje się czynnikiem, który nas rozwija. Nie sposób z tym walczyć. Lepiej czym prędzej dostosować się do zmian, z tym m.in. wiąże się system adaptacyjny.
Bez zmiany nie możemy mówić o rozwoju?
Nie rozwijamy się, kiedy nic się nie zmienia. Każdej zmianie towarzyszy ruch. My sami w każdej sekundzie zmieniamy się pod względem komórkowym itd. Jedyną stałą rzeczą jest właśnie zmiana.
A jednak jest ten strach przed zmianami. Z czego on w dużej mierze wynika?
Człowiek zawsze bał się nieznanego, to już jest wpisane w jego psychikę. Oczywiście, nie wszyscy jesteśmy tacy sami. Jedni widzą szklankę do połowy pełną, a inni do połowy pustą, wszyscy inaczej działają w tych samych okolicznościach. To, jak działamy w zmieniającym się świecie, zależy od tego, co w sobie nosimy. Możemy lękać się każdej zmiany, a możemy z ciekawością dziecka patrzeć na każdą zmianę.
Poczucie bezpieczeństwa jest jednym z podstawowych potrzeb człowieka. Tymczasem odejście od schematów jest zawsze na plus?
Poczucie bezpieczeństwa może mieć różne podstawy. Jeśli te podstawy są zbudowane na trwałym fundamencie to będzie łatwiej poradzić sobie z wyjściem ze schematów. Zawsze po przekroczeniu jakiegoś ograniczenia, które zwykle jest w naszej głowie, zastajemy inną rzeczywistość – czasami lepszą, czasami gorszą – ale to daje nam szansę na postawienie kolejnego kroku, dalej i dalej…
Często nasze działania paraliżują emocje?
Z pewnością tak jest, bowiem od kontaktu z naszymi emocjami wiele zależy. To one wynikają z tego, jak mamy się z samym sobą. Jeśli wierzymy w siebie i mamy zaufanie do siebie, będzie z pewnością znacznie łatwiej. Jeśli natomiast mamy pragnienie, by ktoś zrobił coś za nas – zawsze będziemy w niewoli. To my zawsze wybieramy, czego chcemy, na co decydujemy się i co w efekcie tego dostajemy…
A najbliższa rodzina i przyjaciele? Najbliższe dla nas osoby, które w nas nie wierzą – jakby utwierdzają nas w tym, że lepiej nic nie zmieniać?
Należy spojrzeć prawdzie w oczy. Tak czy inaczej, to nie oni, tylko my sami będziemy w tym czymś. Pytanie kogoś o radę, zwykle nie jest najlepszym pomysłem, ponieważ tylko my mamy dostęp (a przynajmniej docelowo tak jest) do wielu zmiennych, o których nikt inny nie wie, a nawet jeśli wie, jego postrzeganie rzeczywistości będzie widzeniem przez jego własny filtr, a my możemy mieć zupełnie inny filtr na rzeczywistość. Należy pamiętać, że zawsze ostatecznie my ponosimy odpowiedzialność za własne decyzje i wybory, nikt inny.
Wobec tego dlaczego boimy się zmian, boimy się zaryzykować?
Boimy się zmian, gdyż niosą zawsze pewną niewiadomą, tylko pułapką jest, że to co niby „stałe” – nigdy się nie zmieni, więc mamy wiele do stracenia. Jeśli spojrzymy na to z nadzieją i wiarą, a jeszcze dostrzeżemy potrzebę zmiany – zwykle wyjdzie nam to na dobre. Nie ma znaczenia tak bardzo, jakim autobusem czy tramwajem jedziemy, ale znaczenie ma to, gdzie chcemy naprawdę dojechać i co widzimy przez okno po drodze.
W podjęciu decyzji pomoże nam wewnętrzny dialog?
Trudno mi sobie wyobrazić, by coś w ogóle bez tego mogło się zrodzić… To jest coś, co prowadzi nas do przodu, coś co nadaje nam kierunek i nigdy nie pozwala się nudzić. A przy tym, może być zabawne, ciekawe i barwne. Może warto spojrzeć na to w ten dziecięcy sposób z ciekawością, gdzie nas to doprowadzi?Pamiętajmy, że brak ruchu czy brak decyzji jest także decyzją. Życzę Wszystkim odwagi, wiary i ciekawości w poszukiwaniach siebie na tej drodze, która towarzyszy życiu.
