Emisja zwana też impostacją głosu to poprawne operowanie głosem w mowie lub śpiewie. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że przydaje się ona na co dzień i że samodzielnie można ją ćwiczyć.
Skąd się biorą problemy z głosem?
Nauczyciele wiedzą, że głos jest prawdziwym skarbem i niezbędnym narzędziem pracy w szkole. W dobrej emisji chodzi o to, aby przy minimalnym wysiłku, przy jak najmniejszym obciążeniu wiązadeł głosowych uzyskać jak najpełniejsze brzmienie i jak najlepszą nośność głosu. Najważniejsze w tym, aby głośno i wyraźnie mówić jest kontrolowanie własnego oddechu przy wydawaniu dźwięków. Ułatwia to znacznie tak zwany oddech ,,przeponowy”. Przyczyn powstawania problemów z głosem może bardzo wiele. Te wrodzone i będące wynikiem chorób powinien zdiagnozować lekarz. Tych nabytych z kolei może pomóc nam się pozbyć logopeda, albo specjalista od tzw. ,,impostacji głosu” (prowadzący zajęcia z emisji głosu dla nauczycieli, wokalistów i przyszłych aktorów). Czasem przyczyną naszych problemów z dobrą emisją głosu bywa niewłaściwe oddychanie, niedbałe artykułowanie głosek, albo stres przed wypowiedzią w danej sytuacji.
Zalety dobrej emisji głosu w życiu ucznia.
Dobra emisja głosu ma bardzo szerokie zastosowanie w życiu każdego ucznia i pora, aby zdał sobie z tego sprawę, tylko w ten sposób zrozumie on bowiem sens ćwiczeń wymowy. Dzięki właściwemu wykorzystywaniu swego głosu uczeń nabiera pewności siebie w kontaktach z rówieśnikami i mniej się denerwuje wezwany przez nauczyciela do ustnej odpowiedzi. Emisja głosu przydaje się na lekcjach muzyki do śpiewu oraz podczas recytacji tekstów literackich na lekcjach języków, czy w trakcie występów na szkolnych akademiach.
Ćwiczenia poprawiające emisję głosu najlepiej przeprowadzać oczywiście pod kierunkiem logopedy, czy impostatora głosu, ale można ćwiczyć swój głos i wymowę również samodzielnie. Szczególnie istotne wydaje się to na przykład podczas lekcji wychowania fizycznego, gdzie trzeba nauczyć się panować nad swoim oddechem i głosem po wytężonym wysiłku – ot chociażby po biegach na czas. Odpowiednia emisja głosu przynosi uczniom bardzo wiele korzyści również podczas pracy w grupach, gdzie trzeba prezentować na forum klasy co się wspólnie z grupą zrobiło; albo samodzielnie np. podczas prezentacji maturalnych. Ponadto ten, kto pracuje nad swoim oddechem i emisją głosu łatwiej pokonuje też własną nieśmiałość i osiąga więcej sukcesów w życiu zawodowym.
***
Przykłady ćwiczeń do samodzielnej pracy z emisją głosu.
Oto przykłady ćwiczeń, które możesz wykonywać samodzielnie:
- Oddechowe
- Nabierz nosem trochę powietrza, tak by brzuch się zaokrąglił, a następnie powoli wydmuchaj powietrze.
- Rozchyl usta i wciągnij powietrze tak, jakbyś wąchał bukiet mocno pachnących róż. Przy wdechu klatka piersiowa lekko się unosi, żebra rozszerzają się, a brzuch uwypukla. Uwaga: nie należy unosić ramion. Wydychaj powietrze powoli, następnie zrób krótką przerwę i ponownie nabierz powietrza.
- Naśladujemy zdyszanego pieska (wdech i wydech bardzo szybki) – na sylabach: cha – cha.
- Nabieramy i wypuszczamy powietrze z otwartymi ustami tak, jakbyśmy bardzo mocno wzdychali.
- Rozluźniające aparat artykulacyjny
- Kląskanie językiem (np. w określonym zróżnicowanym rytmie).
- Oblizywanie dziąseł górnych i dolnych ( „mycie zębów”).
- Przekłuwanie policzków językiem.
- Udawanie ssania (policzki z „dołkami”, wargi w „trąbkę”).
- Napinanie policzków („baloniki”).
- Kłapanie żuchwą.
- Układ warg jak przy samogłosce „u” i naprzemienne jak przy samogłosce „i” („dzióbek”).
- Cmokanie („całuski”).
- Parskanie.
- Rozluźnianie dolnej szczęki na boki („wahadło”).
- Efekt ziewania.
- Masaż twarzy (lekko opuszkami palców).
- Ćwiczenia artykulacyjno – oddechowe:
- Naśladowanie odgłosów:
-szumi las (szszsz…………..),
-syczy wąż (sss……………),
-jedzie samochód (dżdżdż…………),
-zimno nam (brrr……………….),
-fruwanie ptaka (frrr…………..),
-szum fali morskiej (sz-s-ś…………) –ćwiczenie wykonujemy w artykulacji legato
(łączymy głoski),
-jedzie pociąg (p-f-t……………….) –ćwiczenie legato,
-jedzie pociąg (cz, cz, sz…………) –ćwiczenie wykonujemy w artykulacji staccato
(oddzielamy głoski),
-jedzie pociąg (ps, ps, f…………..) –ćwiczenie staccato,
-zziajany pies (he, he, he…………) –ćwiczenie staccato,
-śmiech (szept) – (hi,hi, he,he, ho,ho, hu,hu………………) – ćwiczenie staccato.
Foto: Pixabay.com
